İhale avukatı ve ihale avukatlığı, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 2002 yılında kabul edilip, yürürlüğe girdiği 2003 yılından sonra ortaya çıkan yeni bir kavramdır. 

      İhale avukatı ve ihale avukatlığının daha önceki dönemlerde ortaya çıkmamasının nedenini, Kamu İhale Kurumu gibi düzenleyici ve denetleyici bir kurumun daha önce bulunmuyor olmasına bağlayabiliriz. Keza Kamu İhale Kurumu, anılan Kanun ile birlikte 2003 de faaliyetlerine başlamıştır.  

      İhale avukatı veya kamu ihale avukatlığı kavramı hızla, Kamu İhale Kurumu’na yapılan başvurular ile Kurumun verdiği kararların veya yürütülen ihalelerden kaynaklanan uyuşmazlıkların idare mahkemeleri nezdinde dava konusu yapılması için vekil olarak tayin edilen kişilere verilen isim halini aldı. Günümüzde de sıklıkla kullanılan ihale avukatı kavramı, özellikle dağınık ve karmaşık halde bulunan ihale mevzuatını bilen, bu konudaki uyuşmazlıklarda çözüm sunan kişilere verilen isim oldu.  

      İhale avukatı veya ihale avukatlığının, yazılı literatüre henüz yer almamış olduğu da bilinmektedir. Oysa avukat, yargının kurucu unsurlarındandır ve bağımsız savunmayı serbestçe temsil eden kişidir. (Bkz. 1136 sayılı Avukatlık Kanunu) O halde ihale avukatının da, ihaleli işlerdeki uyuşmazlıkların çözümünde, ana unsurlardan biri olduğunun kabulü gerekmektedir. 

      İhale avukatı; ihaleli işlerde ihaleye katılan aday, istekli veya istekli olabilecek kişilerin ve yüklenicilerin hak kayıplarını önlemeye yönelik işlemler yürütür. Akabinde sözleşme sürecinde yüklenicilerin, İdarelerin yaptığı haksız fiil ve davranışlarına karşı hukuki koruma ve yardım sağlar. 

      İhale avukatının danışanlarına ve müvekkillerine hukuki yardım sağlayabilmesi için yeterli bilgiye ve tecrübeye sahip olması şarttır. Bu kapsamda ihale avukatının;

• 4734 ve 4735 Sayılı Kanunlar ile ilgili diğer Kanunları,
• 2886 sayılı Kanun ve ilgili diğer Kanunları,
• İhale Uygulama Yönetmelikleri (6 Yönetmelik),
• Muayene ve Kabul Yönetmelikleri (4 Yönetmelik),
• İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik,
• Kamu İhale Tebliğleri ile Kamu İhale Genel Tebliği,
• Fiyat Farkı Kararnameleri ve
• Düzenleyici Kurul Kararlarını,

okumuş ve özümsemiş olması, gerekir. 

      İhale avukatından beklenen ikinci önemli unsur ise tecrübedir. Önemli projelerde çalışmış ve yazılı eserler bırakmış avukatların, alanında tecrübeli oldukları kabul edilir. 

      İhale avukatının danışanları veya müvekkilleri nezdindeki görevlerini aşağıdaki gibi sıralamamız mümkündür:

• İhale mevzuatını bilmeli ve mevzuat değişiklikleri konusunda bilgilendirme yapmalıdır.
• İhale konusundaki tecrübeleriyle, yaşanan sorunları çözüme kavuşturmalıdır. 
• Sözleşmenin uygulamasındaki olası uyuşmazlıkları engellemelidir.
• Muayene ve kabul işlemleri, fiyat farkı uygulamaları, hakediş konularında, hukuki destek sağlayarak, danışmanlarının hak kaybını önlemelidir.
• Şikayet ve itirazen şikayetlerle, hak arama işlemlerini yürütmelidir.
• Dava açma sürecinde, hukuki yardım sunmalıdır. 

      İhale avukatı veya ihale avukatlığı icra edilmesi; yukarıda saydığımız hususlar kapsamında oldukça zor süreçleri içermektedir. Bu yüzden ihale avukatlığının; profesyonel bir ekip ve donanımlı ofisler eliyle yürütülmesi gerekmektedir.  

Işıl KILIÇ

Avukat