ÖZET
Bu çalışmada, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında gerçekleştirilen ihalelerde sosyal güvenlik prim borcu konusu değerlendirilmiştir. Bu çerçevede, SGK prim borcuna ilişkin olarak kamu ihale mevzuatında yer alan düzenlemeler ile konuya yönelik çeşitli kararlar incelenmiş ve sonuçları aktarılmıştır. Çalışma, 03.08.2023 tarihinde yürürlükte bulunan mevzuat esas alınarak hazırlanmıştır.
Anahtar Kelimeler: Kamu İhaleleri, İhalelerde SGK Borcu, Sosyal Güvenlik Prim Borcu, Firma, İstekli, İş Ortaklığı, Geçici Teminat, Yasaklama.
I. GİRİŞ
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10.maddesi gereğince; “Türkiye’nin veya kendi ülkesinin mevzuat hükümleri uyarınca kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olan” istekliler ihalelere katılamazlar. SGK Borcu olduğu halde kamu ihalelerine katılan istekli konumundaki firmaların karşılaşacağı çeşitli yaptırımlar ve olumsuz durumlar bulunmaktadır. SGK prim borcuna ait detaylı açıklamalar müteakip maddelerde düzenlenmiştir.
II. AÇIKLAMALAR
1. İhale tarihi itibarıyla SGK Borcu olduğu halde taahhütname vererek ihaleye katılanlar veya ihale üstünde kaldığı için sözleşme imzalanmadan önce SGK borcu olmadığına dair belge sunamayanlar,
2. İş ortaklığında, ortaklığı oluşturan her bir isteklinin SGK borcu olmadığını ayrı ayrı belgelendirmesi zorunludur. Ortak girişimde Sosyal güvenlik prim borcu olduğu tespit edilirse, iş ortaklığı değerlendirme dışı bırakılarak, teminat gelir kaydedilir. Tüzel kişi isteklilerin ortağı olan gerçek kişilerin, 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında prim borcu olmadığına ilişkin belge istenmez.
3. Kesinleşmiş SGK Borcunun kapsamı Kamu İhale Genel Tebliğinde belirlenmiştir. Ancak Tebliğde belirlenen ve İsteklinin kesinleşmiş Sosyal Güvenlik Prim borcunun varlığından bahsedilebilmesi için aşağıdaki şartların gerçekleşmesi gerekmektedir;
4. İstekliler;
5. Kamu İhale Genel Tebliğinde kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borç tutarlarının limitleri de belirlenmiştir. 2023 yılının Temmuz-Aralık dönemi için aşağıda belirtilen limitleri aşmayan SGK prim borçları, kesinleşmiş SGK borcu sayılmayacak ve istekliler ihalelere katılabiler; (Geçmiş yıllar ve asgari ücret tutarı açıklanan her döneme ait limitler ve hakediş ödemlerindeki SGK borcu konuları için KILIÇ HUKUK&DANIŞMANLIK OFİSİ ile iletişime geçiniz.)
İstekli Firma Özelliği | 2023 yılı Üst Limit (TL) |
4-a Kapsamında Sigortalı Çalıştıran Tüzel Kişi | 301.826,25 |
4-a Kapsamında Sigortalı Çalıştıran Tüzel Kişi | 603.652,50 |
4-a ve 4-c Kapsamında Sigortalı Çalıştıran Tüzel Kişi | 301.826,25 |
4-a ve 4-c Kapsamında Sigortalı Çalıştıran | 301.826,25 |
4-a Kapsamında Sigortalı Çalıştıran | 301.826,25 |
4-a Kapsamında Sigortalı Çalıştıran | 40.243,50 |
4-b Kapsamında Sigortalı veya Sosyal Güvenlik Destek Primi Ödeme Yükümlüsü ve Genel Sağlık Sigortası | 40.243,50 |
6. İhale tarihi itibarıyla, belirlenen limit üstü kesinleşmiş prim borcu olduğu anlaşılan isteklilerin, ihalelerden yasaklanıp yasaklanamayacağı hususunda ise tereddütler yaşanabilmektedir. İhale mevzuatına göre, ihale tarihi itibarıyla kesinleşmiş SGK prim borcu ortaya çıkan istekliler hakkında;
7. İhale sürecinde, kesinleşmiş prim borcu olan isteklilerle ilgili her yıl yüzlerce uyuşmazlık;
İhale sürecinde yaşanması muhtemel SGK prim borçları sorunlarının önlenmesi için Kılıç Hukuk & Danışmanlık Ofisi ile iletişime geçilmesini ve detaylı bilgi alınmasını tavsiye ederiz.
Dr. Emrah KESGİN
Maliye ve Vergi Uzmanı
Aug